انواع آسانسور یا بالابر(برای حمل بار) یا آسان بر( برای حمل انسان) ،اتاقک متحرکی است که به وسیله آن از طبقه ای به طبقات بالا می روند و یا از طبقه بالا به پاین فرود می آیند.به عبارت دیگر آسانسور یکی از تجهیزات حمل و نقل عمودی است که جابجایی مردم یا کالا بین طبقات را تسهیل می بخشد.
انواع آسانسورها عموما به کمک موتورهای الکتریکی باعث حرکت عمودی کابین می شوند،این موتورها با کمک کابل های کشش و سیستم متقابل وزن ،مانند یک بالابر معمولی کار جابجایی را انجام می دهند یا با پمپ هیدرولیک میزان مایعات را برای بالا بردن در یک پیستون استوانه ای جک مانند تزریق و کنترل می کنند.
آسانسور یا بالابر وسیله ای برای جابجایی افراد بین طبقات ساختمان است و اصولا در تمام ساختمان های اداری ،تجاری ،مسکونی ،تفریحی و … با توجه به نیاز افراد نصب می شود و آسایش و راحتی را برای آنها فراهم می سازد.آسانسور برای تمام افراد علی الخصوص افرادی که با ویلچر تردد می کنند مناسب می باشد. علاوه بر آن برای حمل و انتقال وسایل در بین طبقات نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
نکات مهم قبل از نصب آسانسور
نصب آسانسور باید بر اساس استانداردهای لازم با نهایت دقت انجام شود تا افراد بتوانند به آسانی و با اطمینان کامل از آن استفاده کنند.امروزه اکثر ساختمان ها به دلیل داشتن تعداد دطبقات بالا به آسانسور نیاز دارند ، از این رو قبل از طراحی و نصب این وسیله کاربردی توجه به یکسری نکات امری ضروری می باشد.از جمله مهمترین فاکتورهایی که در این زمینه شایان توجه هستند به شرح زیر می باشند:
1- ظرفیت انواع آسانسور:
ظرفیت و زمان انتظار آسانسور از جمله مواردی هستند که قبل از انتخاب آسانسور و برنامه ریزی برای نصب آن باید مورد توجه قرار گیرند.در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند کاربری ساختمان ،تعداد ساکنین و توزیع آن ها در ساختمان از جمله مهمترین فاکتورهایی هستند که بر تعداد آسانسور اثرگذار خواهند بود.ارتفاع ساختمان نیز از دیگر عواملی است که بر نحوه نصب آسانسور تاثیرگذار خواهد بود.نصب اسانسور برای ساختمان های مرتفع با تعداد بالای ساکنین امری بسیار ضروری است ،از این رو تعداد آسانسورهای مورد نیاز باید قبل از نصب مشخص شود.
2- اوج ترافیک آسانسور :
در ساختمان های بسیار بلند و آسمان خراش ها ،مدیریت اوج ترافیک آسانسور بسیار حائز اهمیت است و باعث می شود کارایی آسانسور بالا رفته و آسایش ساکنین تضمین شود. در صورت امکان ،آگاهی از اینکه افراد هر روز چه زمانی وارد آسانسور می شوند،چه زمانی از آن خارج می شوند و چه زمانی ساختمان را ترک می کنند به شما کمک می کند بدانید چه تعداد آسانسور نیاز خواهید داشت.
3-امنیت و ایمنی آسانسور:
بیشترین نگرانی که هنگام نصب آسانسور به آن توجه می شود ،امنیت و ایمنی آن است.ایمنی امری بسیار حیاتی است زیرا تنها با رعایت آن آسانسور می تواند وزن افراد را تحمل نموده و مسافران را در بین طبقات جابه جا کند.آسانسور باید با بالاترین ظرفیت جابه جایی آزمایش شود تا پس از نصب حادثه ای رخ ندهد و امنیت جانی مسافران به خطر نیفتد .آسانسورها باید مجهز به سیستم هشدار عملکرد باشند تا در موراقع خطر با اعلام هشدار از ایجاد خطر جلوگیری کنند.مکانی که آسانسور در آن نصب می شود قبل از شروع به کار آسانسور باید از نظر ایمنی بررسی گردد، خصوصا در ساختمان های قدیمی که مقاومت آنها نسبت به ساختمان های نوساز کمتر است. از این رو به منظور پیشگیری از هرگونه خطر احتمالی حتما مقاومت مکان نصب آسانسور باید توسط افراد متخصص چک شود. حتما به این نکته توجه گردد که تعمیر ،نگهداری و سرویس کردن تمام آسانسورها و سیستم های بالابر باید توسط افراد حرفه ای و آشنا به تاسیسات ساختمان صورت گیرد.
4- طراحی آسانسور :
با توجه به اینکه کاربران آسانسور ساکنین اصلی ساختمان هستند یا افرادی دیگر ،طراحی آسانسور ،مکان نصب ،ابعاد و سرعت آن متفاوت می باشد. کاربرد و زیبایی آسانسور در کنار ایمنی آن معنا پیدا می کنند،از این رو آسانسوری را برای ساختمان خود طراحی و اجرا کنید که علاوه بر اینکه ساختمان را زیبا جلوه می دهد ،افراد هنگام استفاده از آن اطمینان خاطر داشته باشند.
فرقی نمی کند ساختمان شما مدرن باشد یا قدیمی ، در هر صورت سیستم آسانسور باید با طراحی داخلی ساختمان شما همخوانی و سازگاری داشته باشد.
انواع آسانسور
آسانسور شیشه ای(پانوراما) : به آسانسورهایی که در طراحی کابین آنها از شیشه استفاده شده است ،آسانسور شیشه ای یا پانوراما گفته می شوند. این مدل آسانسور در دسته آسانسورهای لوکس در ساختمان سازی قرار می گیرد. استفاده از این مدل باعث ایجاد نمای زیبایی در ساختمان می شود.
آسانسور کارگاهی : همانگونه که از نام این آسانسور پیداست ،استفاده از این آسانسور برای تسهیل عملیات کارگاهی مانند باربری در محیط های کارگاهی صورت می گیرد.آسانسور کارگاهی آلیماک، نمونه ای از معتبرترین برندها در ساخت این نوع آسانسور می باشد.
آسانسور کششی : این آسانسور از جمله قدیمی ترین و پراستفاده ترین مدل است که هم کاربرد خانگی و هم کاربرد تجاری دارد. در این آسانسورها برای جابه جایی از سیم بکسل ، وزنه و فلکه استفاده می شود. نحوه عملکرد این بالابر بر اساس نیروی گیربکس و الکتروموتور است و کابین آن به واسطه چند رشته طناب فولادی که همان سیم بکسل است به وزنه تعادل وصل می گردد.
آسانسور هیدرولیکی :آسانسور هیدرولیکی به آسانسوری گفته می شود که با نیروی فشار روغن کار می کند.این آسانسورها در مقایسه با آسانسورهای کششی فضای کمتری در ساختمان اشغال کرده و نیاز به موتورخانه در بالا ندارند.آسانسورهای هیدرولیکی برای طول مسیر پایین و ظرفیت های بالا کاربرد دارند و نیرو و بار عمودی بر اسکلت ساختمان وارد نمی کنند.